ARIKETA. LABURPENA EGIN.

Beroa eta nekea, gidariaren etsai

Bi orduz behin gelditu eta luzamenduak egin

Gidatzerakoan nekeak ez erasateko, geldialdiak egitea da aukerarik onena, eta bidaia planifikatzerakoan, geldialdi horiek aintzat hartu behar dira. Bi orduz behin, edo 150-200 km egindakoan, zerbitzugune batean sartu eta itzal on bat bilatu behar da, ahal bada. Ez da aski gidatzeari uztea; 15 minutuko pausa egin behar da, eta tarte horretan, autoa haizeberritu, komunera joan, besoak eta zangoak luzatu, eta paseotxo bat eman. Eta logaleak jarraitzen badugu, ez izan zalantzarik: 20 minutuko kuluxka egitea da pizgarririk onena gorputza eta burua indarberritzeko. Zerbait edateko ere baliatu behar da geldialdi hori (alkoholik gabea, jakina), gorputza hidratatu ezean, lehenago nekatzen baitira muskuluak eta logaletzen gu. Ura lagun ona da, nola ez, eta ugari edatea komeni da, baina ibilbide luzeetan, azukre mailari eutsi behar izaten zaio, hori gutxitzen bada, erreflexuak galdu litezke eta. Horregatik guztiagatik, hidratatu, burua argitu eta freskatu beharra dagoelako, freskagarriak izaten dira edaririk onenak. Azukrea duten edariek energia ematen dute, eta lagungarri gertatzen dira arretari eta erreakzio-gaitasunari eusteko, glukosa delako garunak duen energia-iturri nagusia. Gidatzen ari garela edari azukredunak hartzea eta gozoki edo txikleak ahoratzea, oso ona izaten da errepidean adi eta arretaz jarraitzeko. Kontua ez da, ordea, leporaino betetzea ere. Produktu azukredunak neurrian hartzekoak dira, bestela horiek ere logaletu egiten baitute jan eta ordu erdiren edo ordubeteren buruan.

Autoa zer tenperaturatan eraman: 20 °C eta 24 °C artean

Auto barreneko tenperaturak ez luke izan behar 24 ºC-etatik gorakoa, ez eta 20 ºC-koa baino gutxiagokoa. Zentzu pixka batekin jokatzea da kontua, eta beroari eta hotzari neurria hartzea, autoan doazenek ez dezaten eduki ez bero eta ez hotz gehiegi. Baina, kontuz!, aire girotua erabiltzeak uste baino ondorio gehiago ditu eta: gutxitu egiten du motorraren potentzia, eta erregaiaren kontsumoa handitu. Kalkuluek esaten dutenez, aire girotuak 24 ºC-etatik behera gradu bat jaisteko, % 8 energia gehiago xahutu behar izaten du autoak. Asko da, baina autoan giro atsegina edukitzea ere oso garrantzitsua da; erlaxatu egiten du, eta oso lagungarria izaten da nekeari eta logaleari aurre egiteko. Merezi du, beraz, aire girotua erabiltzea, baina ez nolanahi, buru pixka batekin baizik. Besteak beste, aire girotua ez da abiarazi behar gu autoan sartu eta berehala. Lehenik, leihoak ireki behar dira, aire beroa kanpora irten dadin, eta, ondoren, leihoak itxi eta aire girotuari eragingo diogu.

Arropak ere beroa ematen du

Auto barreneko beroa traba izaten da, eta ez du uzten ongi senti gaitezen. Horretan laguntzen dute aire girotuak, klimatizagailuak edo leihoetatik sartzen den haizeak. Baina arropa ere oso kontuan hartzeko elementua da. Ehun naturalak dira egokienak (kotoiak eta lihoak, adibidez) eta kolore argikoak (kanpora islatzen dute eguzki-energiaren zati bat), bero gutxiagoa ematen baitute kolore iluneko arropek baino; horiek, izan ere, xurgatu egiten dute eguzki-argiaren zati handi bat. Arropak, gainera, lasaia eta erosoa behar du. Janzki estu eta itsatsiek ez diote uzten gorputzari arnasa hartzen eta izerdia kanporatzen, eta, horrez gain, mugitzeko ere traketsagoak izaten dira, odol-zirkulazioa eragozten dute, eta haserrea eta estresa eragiten dizkiote gidariari.

Arropari buruz esan dugunak, berdin-berdin balio du jarlekuetako ehunentzat ere. Ez da komeni estalgarri sintetiko eta akrilikoak erabiltzea, gorputzak ezin izaten baitu arnasa hartu, eta, ondorioz, gehiago izerditzen du. Hori dela eta, ehun naturalekin egindakoak izatea komeni da, gidariaren jarlekukoa, behintzat.

Kontu botikekin

Beroak gutxitu egiten du gidariaren arreta eta erreakzio-gaitasuna, baina badira antzeko eragina duten beste hainbat alderdi ere, oso aintzat hartzekoak. Botika batzuek, esaterako, logalea eragin dezakete, zorabiatu egin gaitzakete, edo ikusmena lausotu. Ez gara ari botika bereziez, aski ohiko direnez baizik: analgesiko edo minkentzaileak, antihistaminikoak, hanturen aurkakoak edo anti-inflamatorioak... Osasun langileek informaziorik eman ez dietelako, edo norberak argibide orria behar bezain adi irakurri ez duelako, askotan eta askotan, botika horiek hartzen ari direnek ez dute jakiten zer-nolako ondorioak izan ditzaketen gidatzerakoan. Zalantza edukiz gero, medikuari galdetu behar zaio botika bakoitzak zer albo-ondorio izan ditzakeen.

---

Aurrekoa testua irakurri ondoren, erraz osatuko dituzu beheko esaldi hauek. Horien bidez, goian emandako informazioa laburbiltzen da.
Osatutakoan, jatorrizko ereduan zegoena ikusi ahal izango duzu.

Bidaia luze bati ekin aurretik, 

 

Ahal izanez gero, hobe da ez bidaiatzea eguneko ordu nagusietan, 

 

Geldialdi bakoitzean, 

 

Gelditzen garenean, autoa haizeberritu 

 

Ongi hidratatu behar dugu, 

 

Azukre maila txikiak nekea eta arreta falta ekarri ohi ditu. 

 

Aire girotua zentzuz erabili behar dugu;

 

Auto barreneko tenperaturak 20-24 ºC-en